Alles over...


Alles over... God de Vader

Hoofdstuk 2

Wie en hoe is God?
Eigenlijke theologie: de leer van God

Bibliologie: de leer van de bijbel

theos = God
logos = leer, kennis

Dit onderdeel van de theologie behandelt:

  • Gods bestaan (vraag 18 t/m 21)
  • zijn namen (vraag 22 t/m 27)
  • zijn eigenschappen (vraag 28 t/m 34)
  • zijn drie personen (vraag 35 t/m 36)

Introductie op het hoofdstuk 2

Stellingen

1. God is zo ver weg, het geloof zegt mij helemaal niets.
2. Christenen om me heen praten alsof ze God helemaal kennen. Ik ervaar dat niet, het zal wel aan mij liggen.
3. Je godsbeeld bepaalt hoe je over alle andere dingen in het leven denkt en hoe je leeft.
4. Er zijn zoveel slechte vaders. Je kunt er niet meer mee aankomen
dat God een Vader is. Dat snapt niemand en stoot alleen maar af.
5. God kennen is het mooiste wat er is.
6. Je kunt God niet zien, dus waarom zou ik in hem geloven? Kom eerst maar eens met bewijzen.

Het belang van je godsbeeld

Elk probleem van de mens hangt samen met het beeld dat hij van God heeft.
Een verkeerd of gebrekkig Godsbegrip kan leiden tot diepe innerlijke conflicten.
Je kunt bijvoorbeeld, als je niet gelooft dat God vergeeft, voortdurend rondlopen met schuldgevoelens die je leven verwoesten.

Woorden/beelden van GodHoe ik er aan komHoe dit beeld mij beïnvloedt
SchepperDe bijbel, club van de kerkIk wil goed voor de natuur zorgen

Opdracht

Denk eens na over God. Wat zou je hem graag willen vragen? Wat zou je over hem willen weten? Welke dingen heb je de afgelopen weken over God gehoord (bijvoorbeeld in de klas, van vrienden, in een preek of bijbelstudie, in de media) die je niet begreep of die vragen opriepen?

Citaten

‘Ieder spreken over God begint met zwijgen.’
H.J. Baden

‘Wij mensen weten evenveel van God als een mier van de inhoud van het Brits museum.’
Carl Gustav Jung

Memorisatieverzen

Hebreeën 11:6

‘Zonder geloof is het onmogelijk God vreugde te geven; wie hem wil naderen moet immers geloven dat hij bestaat, en wie hem zoekt zal door hem worden beloond.’

2 Timotheüs 3:16-17

‘De HEER! De HEER! Een God die liefdevol is en genadig, geduldig, trouw en waarachtig, die duizenden geslachten zijn liefde bewijst, die schuld, misdaad en zonde vergeeft, maar niet alles ongestraft laat.’

2 Korinthiërs 13:13

‘De genade van de Heer Jezus Christus, de liefde van God en de eenheid met de heilige Geest zij met u allen.’

Reageer op de introductie van Hoofdstuk 2


Vraag 18. Bestaat God? Kan iemand dat bewijzen?

Toen Yuri Gagarin in 1961 als eerste kosmonaut buiten de dampkring om de aarde cirkelde met de toen ongekende snelheid van 28.260 km per uur, zei hij: ‘Ik zie de aarde, het is zo mooi!’ Hij zei ook dat hij God er niet was tegengekomen.
Zijn conclusie: dus bestaat hij niet.

Godsbewijzen
Filosofen noemen verschillende rationele ‘godsbewijzen’:

1. Ontologisch argument
Het bewijs vanuit het zijn.
Dat we over een volmaakt wezen kunnen denken geeft aan dat er iets moet zijn dat groter, beter, mooier, volmaakt is. Het allerhoogste dat we kunnen bedenken, dat moet God zijn.

2. Kosmologisch argument
Het bewijs vanuit het bestaan.
Het heelal is eindig en kan dus niet vanzelf zijn ontstaan. Er moet een oorzaak zijn buiten zichzelf.

3. Teleologisch argument
Het bewijs vanuit het ontwerp.
In het heelal zie je orde, structuur, schoonheid, harmonie, alles heeft een eigen plaats en een doel. Dat ontwerp moet door een ‘ontwerper’ zijn bedacht.

4. Antropologisch argument
Het bewijs vanuit de mens.
De mens is een denkend wezen, hij heeft een geweten, hij heeft besef van goed en kwaad. Hij heeft een persoonlijkheid. Het bestaan van de mens is onverklaarbaar zonder een God van wie de mens een afbeelding is.

5. Etnologisch argument
Het bewijs vanuit het algemene Godsbesef. In alle volken en culturen op de wereld zie je een religieus besef dat vorm krijgt in een aanbiddingscultus. Omdat het universeel is, moet het bij het wezen van de mens horen. God heeft de mens dus als religieus wezen gemaakt.

Vind je deze filosofische argumenten ook in de bijbel?

Beperkt
Wel: aanwijzingen dat we met ons verstand beseffen dat er ‘iets meer’ moet zijn
Niet: ze zeggen niets over wie God is.

Dwaas
Dit soort rationele bewijzen kom je in de bijbel niet tegen. De bijbel wil niet bewijzen dat God bestaat, maar zegt gewoon dat het zo is. Van iemand die dit niet accepteert zegt de bijbel:
Psalm 14:1 en 53:2

Citaat
‘Waar het vóór alles op aan komt is dan ook niet het feit, dat ik God ken, maar het veel belangrijker feit, dat hij mij kent.’
James I. Packer

Reageren


Vraag 19. Hoe heeft God zich geopenbaard?

God heeft op verschillende manieren laten zien dat hij er is en wie hij is.

1. In de natuur
Psalm 19:2-5
Handelingen 14:17
complexiteit, onderlinge afhankelijkheid, structuur, grootheid en kracht.

Citaat
‘Als ik naar mijn duim kijk, ontwaar ik Gods grootheid.’
Albert Einstein

2. In de geschiedenis
Deuteronomium 4:33-35
Psalm 66:5-7
God spreekt, handelt, grijpt in en doet wonderen.

3. In de mens
Genesis 1:26-27
Genesis 3:3-10

4. In de bijbel
2 Timoteüs 3:16
2 Petrus 1:20-21

5. In Jezus
Johannes 1:18
Johannes 14:9-10

Reageren


Vraag 20. Wat leren we van Gods openbaring?

Algemene openbaring
Alle mensen, alle volken hebben een bepaald besef van Gods bestaan en karakter door:

1. De natuur
Gods grootheid, intelligentie en kracht
Romeinen 1:19-20

2. De geschiedenis
God onderhoudt en regeert zijn schepping als koning.
Hij weet wat er gebeurt, stuurt en grijpt in.

3. Ons geweten
Er bestaat goed en kwaad, God is heilig en wíj niet.
Romeinen 2:14-15

Bijzondere openbaring                         
Naast deze beperkte manieren zijn er twee manieren waarop God zich uitgebreid aan ons openbaart. Deze noemen we Gods bijzondere openbaring.

4. De bijbel
God is heilig, rechtvaardig en goed. Hij is een God van liefde, die alles wil doen om ons te redden.

5. Jezus is Gods gezicht
Jezus is de volmaakte uitdrukking van Gods wezen. In Christus mogen we God als Vader leren kennen.

Reageren


Vraag 21. Als God zich zo duidelijk heeft geopenbaard, waarom geloven dan niet alle mensen in hem?

Geloof is iets anders dan kennis van de feiten.
Feiten bekijk je met je verstand.
Geloof is een reactie die je met je hart kiest, met je wil.
De openbaring van God in de natuur en de geschiedenis kun je met je verstand zien (Romeinen 1:20). Maar je kunt ook kiezen om deze informatie te negeren.
Ook Gods openbaring in Jezus Christus kun je alleen door het geloof aannemen.
Hebreeën 11:6

Reageren


Vraag 22. Wat is Gods naam?

‘What’s in a name’
1. Weet je wat je naam betekent?
Waarom hebben je ouders je deze naam gegeven?
Wat vind je van je naam? Waarom?
2. Ken je mensen met een bijnaam of een scheldnaam?
Waarom geven we mensen een bijnaam?

Citaat
‘Een bijnaam is de zwaarste steen die de duivel naar een mens kan gooien.’
W. Hazlitt

Genesis 2:19-20
Naam = wie je bent, wat je hebt gedaan
In de tijd van de bijbel:
- drukt de kern van iemands wezen uit
- het levensprogramma
- een soort geloofsbelijdenis
Iemands naam hing vaak samen met een bijzondere gebeurtenis.
Voorbeelden:
Eva    
Genesis 3:20 ‘degene die leven geeft’
Seth
Genesis 4:25 ‘vervanging, schadeloosstelling’
Noach
Genesis 5:29 ‘rust, troost’
Ismaël
Genesis 16:11 ‘God verhoort’
Jakob en Esau
Genesis 25:25 ‘bedrieger’ en ‘de harige’

Naamsverandering
Soms veranderde iemands naam na een ontmoeting met God, omdat dan ook zijn hele leven veranderde. Voorbeelden:
Abram (‘vader is hoog’) -> Abraham (‘vader van vele volken’)
Jakob (‘bedrieger’) -> Israël (‘hij die strijdt met God’)
Simon (‘verhoring’) -> Petrus (‘rots’)
Saul (‘afgebedene’) -> Paulus (‘klein’)
God geeft ons een nieuwe naam (Openbaring 2:17).
Dat is een teken van een nieuw begin, een nieuwe fase en een nieuw plan.

Naam geeft macht
Iemands naam kennen is macht over hem hebben. De naam kun je dan gebruiken bij het uitspreken van bijvoorbeeld magische formules.
Als we God door zijn namen kennen, zou je kunnen denken dat je macht over God krijgt. Maar hij blijft verheven en transcendent. Daarom blijft zijn naam voor het grootste deel verborgen:
Jesaja 45:15
Exodus 3

Gedeeltelijk
De namen van God die we wél kennen tonen ons dus een deel van zijn wezen.
Ze zijn voldoende om met hem te kunnen omgaan, hem te kunnen aanroepen en aanbidden.
Psalm 72:19
Ezechiël 36:23
Rechters 13:18
Jesaja 12:4

Karakter
Elke naam van God zegt iets over zijn karakter.
De namen die God vooral gebruikt zijn:
El of Elohim Gods naam voor de hele wereld (‘God’ in onze vertaling).
Jahwe - Dit is Gods bijzondere naam voor Israël (‘HEER’).
Adonai - Deze naam gebruiken de profeten en de discipelen (‘Heer’).

Reageren


Vraag 23. Wat betekent de naam El of Elohim?

Het Hebreeuws kent drie woorden voor ons woord ‘God’:

El
'De eerste, de sterke, machtige God'
ongeveer 2.000 keer
God die anders is dan de mens
Hosea 11:9

Eloah
'De enige, sterke, machtige God'
56 keer, waarvan 41 keer in het boek Job
Deuteronomium 32:15-17
2 Kronieken 32:15
Jesaja 44:8-11

Elohim
'God de Schepper'
Genesis 1:1

Samengestelde namen van God

El Shaddai
'God de Almachtige, God die in al onze behoeften voorziet'
Shaddai = boezem, borst
God die ons voedt, koestert en voor ons zorgt
Genesis 17:1
Genesis 49:25

El Eljon
Eljon = 'opstijgen, opgaan'
God is hoog boven alles verheven
Genesis 14:18-20

El Olam
'De eeuwige God'
Genesis 21:33

Immanuël
'God met ons'
Jesaja 7:14
Johannes 1:18

Reageren


Vraag 24. Wat betekent de naam Jahwe?

JHWH of het ‘Tetragrammaton’
Leviticus 24:16
Overal waar JHWH staat lezen Joden Adonai (Heer)

Jahwe
De ‘eeuwige, onveranderlijke God’
Exodus 3:14
‘Ik ben, die Ik ben’ (NBG) of
‘IK ZAL ER ZIJN’ (NBV)

De naam wordt gebruikt voor
Psalm 110:1 God de Vader
Jesaja 40:3 en Matteüs 3:3 God de Zoon
Jesaja 11:2 God de heilige Geest
De naam Jahwe slaat vaak op de verlosser, hij die een relatie, een verbond aangaat met zijn volk Israël.
Joël 3:5
Micha 7:18

Jah
De verkorte vorm van Jahwe: God die redding, heil geeft
Psalm 68:5c
De samengestelde namen van Jahwe

Jahwe Jireh
Genesis 22:14
‘De HEER (voor)ziet’

Jahwe Jilachem
Exodus 14:14
De HEER zal voor u strijden’

Jahwe Rophecha
Exodus 15:26
‘Ik, de HEER, ben het die jullie geneest’

Jahwe Nissi
Exodus 17:15
‘De HEER is mijn Banier’

Jahwe Mekaddishkem
Exodus 31:13
‘Ik, de HEER, heb jullie geheiligd’

Jahwe Shalom
Rechters 6:24
‘De HEER geeft rust’

Jahwe Raah
‘De HEER is mijn Herder’
Psalm 23:1

Jahwe Zidkenu
‘De HEER is onze gerechtigheid’
Jeremia 23:1-6

Jahwe Shammah
‘De HEER is daar!’
Ezechiël 48:35

Jahwe Zebaoth
‘De HEER van de hemelse machten’
1 Samuël 17:45

Jahwe Melech
‘De HEER is koning’ (of: ‘de HEER regeert’)
Exodus 15:18
Psalm 2, 47 en 110

Persoonlijke toepassing
Kijk de lijst met Gods namen eens door en vergelijk het met je eigen leven.
In welke situaties besefte je dat God je hielp?
Welke naam zou jij God in die situatie geven?

Reageren


Vraag 25. Wat betekent de naam Adonai?

Adon = ‘Heer, meester’
Adonim = ‘eigenaar’
Adonai = ‘mijn Heer’
Psalm 123:2

Reageren


Vraag 26. Is God de Vader van alle mensen?

God is als Schepper de Vader van alle mensen
Efeziërs 3:14-15
Handelingen 17:28-29
Deuteronomium 32:5-7

Maar in de diepere betekenis geldt het niet automatisch
Johannes 8:42-44

God wordt je Vader alleen door de wedergeboorte
Romeinen 8:15

Reageren


Vraag 27. Mogen we Gods naam wel gebruiken?

Dat mogen we niet te gemakkelijk doen, want in zijn naam ligt zijn goddelijke persoonlijkheid.
Het is een groot voorrecht om Gods naam te kennen.
We moeten Gods naam daarom eerbiedig gebruiken.

In de naam van Jezus is ons behoud
Romeinen 10:13
Handelingen 4:12

We worden gedoopt in zijn naam

We bidden in Jezus’ naam

Misbruik van de naam van God wordt gestraft
Handelingen 19:13-20
Exodus 20:7

Reageren


Vraag 28. Is God een hogere macht, een ‘energie’, of is hij een persoon?

'Er zal wel iets zijn…'
Veel mensen geloven wel dat er 'iets' is, maar verder komen ze niet. Veel mensen zien God niet als een persoon. Dat is gemakkelijk, want dan hoef je ook niet echt rekening met hem te houden.

Visies op God
De verschillende meningen rond Gods bestaan samengevat

1. Theïsme
Het theïsme gelooft in een persoonlijke God, die immanent (nabij) en tegelijk transcendent (hoog boven de schepping verheven) is. Het theïsme baseert zich op openbaring. Dit is het geloof van Joden, christenen en moslims.

2. Deïsme
Het deïsme gelooft in één God en is gebaseerd op de rede (het denken van de mens).
God is de schepper van de wereld, maar daarna heeft hij de schepping aan haar lot over gelaten.
God is als een klokkenmaker. Hij maakte een prachtige klok, trok aan de slinger zodat de klok liep en ging vervolgens weg. De klok loopt door, ook zonder dat de klokkenmaker zich er verder mee bemoeit.

3. Pantheïsme
Het pantheïsme gelooft dat de kosmos en God een eenheid zijn. God is alles en alles is God. Er is geen verschil tussen God, mensen, planten, bomen en dieren.

4. Quidisme
Het quidisme (of ‘ietsisme’) wordt beleden door veel moderne mensen: ze geloven dat er wel ‘iets’ is, maar ze weten niet wat en interesseren zich er eigenlijk niet echt voor.

5. Agnosticisme
De agnost zegt dat we niets over God kunnen weten. Misschien bestaat hij wel, maar je kunt het niet echt zeker weten.

6. Atheïsme
Het atheïsme zegt dat er geen God bestaat en dat je dat ook zeker kunt weten.

Citaten
‘De ongelovigen geloven het ongelooflijkste.’
K.H. Miskotte

‘Alle uitspraken over God zijn uiteindelijk geloofsuitspraken – zelfs die van de atheïst.’
Alister McGrath

Wat zijn de kenmerken van een persoon?
Zie je deze kenmerken ook bij God?
Jesaja 40:28 - Gods verstand
Efeziërs 3:11 - Gods wil
Jesaja 63:9 - Gods gevoel
Johannes 5:17 - Gods handelen

God is dus zelfbewust, zelfbepalend en zelfbesturend

Natuurlijk is God veel meer dan de optelsom van een paar kenmerken.
Het definitieve bewijs van Gods persoonlijkheid is zijn openbaring in Jezus
Johannes 1:14

Gods wezen
= dat wat hem het meeste kenmerkt
Belangrijke teksten hierover:
Job 38-42
God is een persoon. Hij is gericht op relatie, op de omgang met mensen.
Psalm 139:7-10 en Johannes 4:24
God is Geest = hij is niet gebonden aan materie, ruimte en/of tijd
1 Timoteüs 6:16
Hij is ook niet gebonden aan wat zichtbaar is. Hij is veel groter
Johannes 5:26
God is de levende
Psalm 36:10
God is de bron van het leven
Deuteronomium 5:25-26
Omdat God heilig en groot is, kunnen wij als beperkte en zondige schepselen niet bij hem niet in de buurt komen. Het zou onze dood worden
1 Johannes 1:5
God is licht. Zijn licht is zo schitterend, dat zelfs engelen het niet kunnen verdragen, laat staan wij kleine en zondige mensen.

Extra vraag
Wat zou er met ons gebeuren als we God zouden kunnen zien?
Ken je voorbeelden in de bijbel van mensen die God zagen?
Exodus 33:7-11
Exodus 33:18-23
Exodus 33:29-35
Mensen worden bang voor hem en kunnen het niet verdragen
Jesaja 6:1-13
Ezechiël 1:4-28

Reageren


Vraag 29. Waarin is God anders dan zijn schepselen?

Pantheïsme = God is als een kracht in alles aanwezig
Alles en iedereen is een stukje god
Gevolg: er is geen verschil tussen ons en God.

De Grieken zagen de goden als een soort supermensen
Ze hebben volgens hen dezelfde eigenschappen, vragen en ruzies als mensen

Wat de bijbel zegt: de mens is naar Gods beeld geschapen
Er zijn aspecten waarin we op God lijken = Gods 'mededeelbare eigenschappen'
Ze gelden in beperkte mate ook voor ons
Maar er zijn ook grote verschillen tussen God en ons.
In veel eigenschappen is God anders dan wij.
Omdat deze eigenschappen alleen voor God gelden noemen we dit Gods 'onmededeelbare eigenschappen' (hij deelt deze eigenschappen niet met de mens). Hierin staat hij hoog boven de schepping:

God is eeuwig = zonder begin en zonder einde, hij heeft altijd bestaan. Hij is niet gebonden aan tijd. Wat bij ons een opeenvolging van momenten is, overziet hij in één moment.
Psalm 90:2
1 Timoteüs 6:16

God is onveranderlijk = hij wordt nooit beter of slechter. Hij verandert niet, hij wordt ook nooit moe of oud
1 Samuël 15:29
Jakobus 1:17

God is soeverein = hij kan alles doen wat hij wil, op het tijdstip dat hij kiest, op de manier die hij kiest, voor het doel dat hij wil bereiken
Job 40:2-9
Daniël 4:32
Efeziërs 1:11-12

God is alomtegenwoordig = voor hem bestaan geen grenzen van ruimte of tijd, hij heeft het nooit te druk, je kunt je ook niet voor hem verstoppen
Psalm 139:7-10
Jeremia 23:23-24

God is alwetend = hij ziet, weet en kent alles, ook de toekomst
Er zijn voor hem geen geheimen
Psalm 33:13-15
1 Samuël 2:3

God is almachtig = hij kan doen en maken wat hij wil, niets is te moeilijk.
Maar God is geen tovenaar, zijn almacht is in zekere zin ‘beperkt’. Hij handelt nooit tegen zijn wil en karakter in
Job 42:2
Matteüs 19:26
Jeremia 32:17-18

Persoonlijke toepassing
Kijk deze lijst nog eens door.
Wat heb je eraan om dit allemaal over God te weten?
Hoe beïnvloedt dit hoe je denkt en hoe je leeft?
Helpt het je om dichter bij God te leven?

Reageren


Vraag 30. Wat zegt de bijbel over Gods wezen?

Wezen
Gods wezen is zijn aard, zijn karakter, wie hij is, dat wat hem kenmerkt.
We kunnen iets daarvan weten door zijn openbaring.
Wat God over zichzelf vertelt is allereerst dat hij één is, ongedeeld. Hij zal dus nooit iets doen wat tegen zijn eigen karakter ingaat.
Deuteronomium 6:4 (NBG)

Eenheid
Je kunt deze eenheid uitbeelden door een cirkel en daarin een driehoek. De driehoek geeft de drie polen, de hoofdaspecten van Gods wezen weer.

De drie belangrijkste karaktertrekken in Gods wezen zijn: 
HEILIGHEID
LIEFDE
WAARHEID

Hierbij horen de drie aspecten van Gods goedheid:
- genade
- trouw
- rechtvaardigheid

Deze aspecten staan in Exodus 34:6-7 waar God zich openbaart aan Mozes.
We bekijken in de volgende vragen alledrie deze aspecten of ‘polen’ van Gods wezen.

Reageren


Vraag 31. Wat betekent: ‘God is liefde’?

1 Johannes 4:8 en 16
Het is opvallend dat Exodus 34:6-7 begint met Gods liefde en genade. Nood en schuld is het eerste wat God aantreft als hij ons tegemoet komt. Liefde en genade hebben we het meeste nodig als we contact met hem zoeken.

Bewogenheid
God is liefdevol (NBG ‘barmhartig’). Dit Hebreeuwse woord komt van dezelfde stam als ‘moederschoot’. Het nieuwtestamentische woord komt van ‘ingewanden’. Beide drukken diepe betrokkenheid, bewogenheid, medelijden uit:
Psalm 103:8 en 13
Ezechiël 16:1-13
Jesaja 49:8-13
Matteüs 9:37

Gods liefde en ontferming blijken niet slechts een mooi gevoel; hij uit het in geweldige daden.

Vriendelijkheid
Uit Gods liefde volgt zijn genade. Het betekent ‘vriendelijkheid’, ‘genade bewijzen’ en ook ‘gratie’. Genade omvat drie aspecten:

1. Het is een eigenschap van God
2. Het is de houding waarin hij met de mens omgaat
3. Het is ook wat hij aan de mens geeft.

Het begrip benadrukt dat wij schuldige mensen zijn. Juridisch gezien betekent het Gods vrijsprekende genade:
Efeziërs 2:5-9

Daarnaast slaat het ook op zijn gunstbewijzen, gaven waartoe hij niet verplicht is:
Exodus 33:19

Geduld
God is ook geduldig, hij wil de straf op de zonde zo lang mogelijk uitstellen en iedereen een kans geven tot bekering te komen. Gods geduld is de reden waarom deze wereld nog bestaat, dat wij nog leven en dat het oordeel nog niet uitgevoerd is.
Romeinen 2:4
2 Petrus 3:9 

Apologetiek                 
Als God liefde is, waarom laat hij dan zoveel lijden in de wereld toe?

Je kunt toch niet geloven in een goede God? Een liefdevolle God zou niet willen dat er zoveel ellende in de wereld is. Een almachtige God zou er een einde aan maken. Dus als God almachtig en liefdevol is, zouden het lijden en het kwaad er niet meer zijn.

Maar stel dat God onmiddellijk een einde aan het kwaad zou maken, wat zou er dan met de wereld en met ons gebeuren? We zouden in één klap worden vernietigd, want we zijn zelf onderdeel van het probleem. Dan was er geen hoop voor ons.

God heeft nooit gewild dat we zouden lijden. Het is een gevolg van het misbruiken van onze vrije wil dat leidde tot de zonde(val). De mens is dus verantwoordelijk voor lijden, niet God. Veel lijden is een direct gevolg van het handelen van de mens.

Voorbeelden:
- oorlogen
- overstromingen en aardverschuivingen door het kappen van het regenwoud
- lichamelijk letsel door een auto-ongeluk of een ongezonde levensstijl

God vindt het vreselijk dat mensen lijden. Hij lijdt met ons mee. Hij stuurt zijn kinderen er juist op uit om elkaar en anderen te helpen. De vraag is of wij net zo met anderen mee lijden als hij doet.

Reageren


Vraag 32. Wat betekent: ‘God is waarheid’?

Dit betekent dat God echt en zuiver is:
Johannes 14:6
1 Johannes 5:20

Daarom kan God niet liegen:
Numeri 23:19                                                                                        
1 Samuël 15:29

Hieruit volgt Gods trouw. Hij is betrouwbaar en vervult zijn beloften:
Psalm 115:1-11
1 Tessalonicenzen 5:24

Daarom is zijn woord ook betrouwbaar:
2 Timoteüs 2:11
2 Timoteüs 2:13

Reageren


Vraag 33. Wat betekent: ‘God is heilig’?

Gods heiligheid betekent dat hij zich onderscheidt van de schepping, hij is heel anders. Dat betekent niet ‘ver weg’, want hij is dichtbij ieder mens (Handelingen 17:27). Maar hij is zo groot en verheven dat een mens overweldigd wordt in zijn nabijheid.

Deze tegenstelling is sinds de zondeval verdiept: de zonde vormt een extra scheiding.
Habakuk 1:13
Exodus 20:19
1 Johannes 1:5

Wat God heiligt behoort hem toe: de sabbat, de tempel, de gelovige, de gemeente. Heilig betekent ‘bestemd voor zijn bedoeling’. Gods heiligend werk is klaar als alle dingen weer zijn eigendom zijn.

Uit Gods heiligheid volgt zijn rechtvaardigheid. Dit komt van het woord ‘norm’ (dikè).
Dit betekent vergelding: ieder ontvangt zijn recht, dus ook de overtreder zijn straf. Het is rechtzetten wat krom is, maar het heeft ook gevolgen in het dagelijks leven, zoals opkomen voor weduwen en wezen.
God houdt zich aan zijn regels, de orde en wetten in de schepping. God is berekenbaar in zijn handelen, hij is niet onzeker en grillig.
Psalm 119:137-138
Daarom zal God eens recht spreken over alle daden van de mensen:
Psalm 98:9
Dan zal blijken hoe woedend hij is over al het onrecht:
Hebreeën 10:30-31
God neemt alle keuzes en daden van mensen dus serieus:      
Psalm 72:4

Kunnen mensen ongestraft doen wat ze willen?
Ook al lijkt het ver weg, er komt een moment waarop iedereen zich zal moeten verantwoorden. Wat betekent dit voor jouw eigen leven, voor de keuzes die je maakt, de dingen die je doet?
Dit besef zet alle daden in deze wereld in een ander kader.
Als je dit weet, ga je dan heel anders leven? Wat wil je veranderen?

Apologetiek
Gaan mensen die het evangelie nooit hebben gehoord verloren?

Mensen zeggen vaak: 'Het is oneerlijk dat God mensen die het evangelie nooit hebben gehoord naar de hel stuurt.' Maar dit staat nergens in de bijbel. Het wordt wél gezegd over de mensen die het evangelie hebben gehoord maar het niet willen aanvaarden (zie vraag 157 en 158).

Mensen die het evangelie nooit hebben gehoord, zullen worden geoordeeld op basis van wat ze wél over God weten en wat ze met die kennis hebben gedaan.

Reageren


Vraag 34. Gods toorn en Gods liefde spreken elkaar toch tegen?

Apologetiek                        
Gods toorn en zijn liefde spreken elkaar tegen – hoe zit dat?

De God van het Oude Testament (hard en veroordelend) lijkt een heel andere God dan die van het Nieuwe Testament (liefdevol en vergevend).
Als we het accent leggen op slechts één van Gods eigenschappen, vergeten we de andere kant van zijn karakter. Wat is dan het gevolg?
- Gerechtigheid wordt dan: God is een boeman, van hem mag niets!
- Liefde wordt dan: onze lieve heer, die onze fouten wel weer door de vingers zal zien.
- Waarheid wordt dan: slikken of stikken. Een voorbeeld hiervan: uitverkiezing als noodlot, alles staat al lang van tevoren vast, je kunt er zelf toch niets aan doen.

Apologetiek 
Kan God een steen maken die hij zelf niet kan optillen?
Dit is één van de vragen waarmee de tegenstrijdigheid in Gods karakter wordt 'bewezen'. Het lijkt een onoplosbare tegenstelling tussen zijn almacht en zijn kracht. Maar de waarheid is dat Gods karakter geen tegenstellingen kan bevatten, want God is één. De vraag komt voort uit beperkt rationeel denken. Ons verstand is veel te klein om God te kunnen vatten.

Integer
God is één: hij is integer. Zijn eigenschappen kunnen we niet losmaken van elkaar: ze gelden allemaal tegelijk.

Eeuwig leven
We mogen God kennen zoals hij echt is, dát is het eeuwige leven:
Johannes 17:3
Ken jij God op die manier? Wil je in alles met hem leven? Leer je meer van hem? Hoe kun je hierin groeien?

Reageren


Vraag 35. Hebben de christenen één God of drie goden?

Onze God is één god, dus zijn christenen monotheïsten (net als Joden en moslims dus aanbidders van één God). Maar deze ene God bestaat in drie personen. Dus zijn christenen geen unitariërs (mensen die geloven dat God één persoon is).
De drie personen van de ene God zijn: Vader, Zoon en heilige Geest. We zien deze drie personen zowel in het Oude Testament als in het Nieuwe Testament:


Oude Testament

Nieuwe Testament

God de Vader

Jesaja 63:16

Johannes 6:27

God de Zoon

Jesaja 9:5 (NBG)

Johannes 20:28
Titus 2:13 (NBG)

God de
heilige
Geest

Ezechiël 36:27 (NBG)

Handelingen 5:3-4

Reageren


Vraag 36. Kun je de Drie-eenheid in de bijbel terugvinden?

Het woord 'Drie-eenheid' komt niet in de bijbel voor.
Toch vertelt de bijbel er genoeg over.
In het Oude Testament blijkt dit al uit de naam Elohim voor God (meervoud) en het woordje 'ons' bijvoorbeeld in Genesis 3:22 en Jesaja 6:8.

In het Nieuwe Testament staan ook duidelijke aanwijzingen.
Matteüs 3:16
Matteüs 28:19
2 Korintiërs 13:13
Hebreeën 9:14
1 Johannes 5:7 (NBG)

Verschillende taken
Binnen de Drie-eenheid worden de drie personen verschillende taken toegeschreven:
De Vader:                   de schepping, onderhouding en verkiezing
De Zoon:                    het verlossingswerk
De heilige Geest:         de heiliging

H2O in drie fasen   
Waterdamp, water en ijs zijn alledrie fasen van H2O. Zo bestaan alle stoffen in drie fasen: gas, vloeibaar en vast.
Zo zijn de Vader, de Zoon en de heilige Geest alledrie God.
De leer van de drie-eenheid blijft een mysterie. Met ons ver­stand zullen we het nooit kunnen begrijpen. Als we God precies konden beschrijven, zouden we groter zijn dan hij. Dit is een van de terreinen waarbij we tegen de grenzen van ons menszijn aanlopen. We kunnen het uiteindelijk alleen maar in geloof aanvaarden.

Grenzen aan het kennen van de mens
Deuteronomium 29:28
We lopen in het geloof regelmatig tegen dingen aan die we niet begrijpen. Het christelijk geloof gaat over een veel grotere werkelijkheid waarvan we maar een klein stukje zien en begrijpen.
God is onbeperkt, oneindig groot. Wij zijn dat niet. We moeten onze grenzen aanvaarden. Als we deze dingen niet begrijpen betekent het niet dat ze onlogisch zijn. Ze gaan niet tegen ons verstand in, maar ze gaan ons verstand te boven. Dat is iets heel anders.

Noodzaak
Er bestaat wel een filosofische noodzaak voor de drie-eenheid. Unitariërs (degenen die God als één persoon zien, zoals bijvoorbeeld moslims) moeten toegeven dat God de mens schiep uit frustratie: hij was eenzaam.
Omdat God drie-enig is (en altijd al was), wás er al liefde en onderlinge communicatie vóór de schepping en werd de mens na de schepping in deze relatie betrokken.

Reageren


Oefening 5

Bestudeer Gods zelfopenbaring
Lees en overdenk in je stille tijd de volgende bijbelgedeelten waarin God zich openbaart. Noteer wat God hier over zichzelf zegt. Noteer ook wat voor jou belangrijk is, wat nieuw is en wat je meer wilt beseffen in je omgaan met God.
Exodus 34:1-9 - Mozes
1 Koningen 19 - Elia
Job 38 en 39 - Job
Jesaja 6:1-8 - Jesaja

Hoe verschilt je relatie met God van je relaties met mensen?
Welke overeenkomsten zijn er?
Hoe zou je relatie met God kunnen groeien?

Reageren


Oefening 6

Leren luisteren naar Gods stem
God spreekt niet alleen 'in het groot' (tot de mens in het algemeen in de bijbel), hij wil ook heel persoonlijk met ons omgaan. De mooiste manier om te worden zoals we zijn bedoeld is zelf naar hem te leren luisteren. In allerlei dagelijkse situaties wil hij ons persoonlijk laten weten wat hij wil doen, wat hij ons wil geven en wie hij voor ons wil zijn.
Luisteren naar God is niet eenvoudig. Het kost moeite. In de kerkgeschiedenis werden daarom drie stappen ontwikkeld in het luisteren naar God:

  1. Lezen van de heilige tekst. Vol ontzag buigen voor God die spreekt.
  2. In gebed naar God reageren op wat je in zijn woord hebt gelezen. Dit kan in de vorm van dankzegging,
  3. Stil wachten tot God antwoordt op onze roep tot hem.

De derde stap wordt door weinig mensen geleerd. Naar God luisteren is een kunst die tijd, rust en nederigheid vraagt.
De wereldgeschiedenis zou anders zijn gelopen als mensen niet naar Gods stem hadden leren luisteren:
Noach moest heel zeker weten wat God had gezegd om zo’n belachelijke opdracht uit te voeren.
Abraham verliet blindelings zijn stam en land om een nieuw volk te stichten.
Mozes kon Israël niet bevrijden als hij niet precies Gods stem kende
God wil op veel verschillende manieren tot ons spreken, zoals in dromen, een visioen, symbolen en beelden (zoals de tabernakel, de doop en het avondmaal), door andere mensen en door zijn zachte stem die we in ons hart kunnen leren horen. Het woord van God is de toetssteen waar we al het andere aan moeten meten.

De manier waarop we Gods stem horen hangt vaak samen met ons karakter. De een is meer auditief ingesteld, de ander visueel. Het is best moeilijk om Gods stem goed te begrijpen. Dit komt doordat er ook stoorzenders zijn: de stemmen van de wereld, het vlees (onze 'oude mens', ons oude zelf of 'oude natuur') en de duivel.

Als je met andere mensen praat over wat God tegen je heeft gezegd, gebruik dan geen grote woorden ('God zei tegen mij…'). Want dan is er geen discussie of commentaar meer mogelijk. Het is veel gepaster om je nederig op te stellen en te zeggen: 'Ik denk dat God tegen me heeft gezegd…' of 'Ik heb het gevoel dat God tegen me zei…'

Reageren


Add Comment

Reageer op dit onderwerp! De webredactie plaats dan je reactie online (Je emailadres wordt uiteraard niet op de website gepubliceerd).



Klik hier voor een nieuwe code.