Alles over...


Alles over... de heilige Geest

Hoofdstuk 4

De heilige Geest: een kracht of een persoon?

Pneumatologie: de persoon en het werk van de heilige Geest

Dit onderdeel van de theologie behandelt

  • zijn godheid (vraag 60 t/m 62)
  • zijn beelden en namen (vraag 63)
  • zijn werk (vraag 64 t/m 66)
  • de doop, vervulling en de gaven van de Geest (vraag 67 t/m 72)

Introductie op het hoofdstuk 4

Er zijn veel vragen over de heilige Geest, zoals:
Wie of wat is de heilige Geest?
Waarom hoor je pas in het Nieuwe Testament over de heilige Geest?
Wat is de doop in de Geest?

De heilige Geest is één van de drie personen van de Drie-enige God. Als we God willen leren kennen, betekent dat dus ook dat we de heilige
Geest leren kennen. In ons dagelijks leven als christen kunnen we niet zonder de heilige Geest.

‘Als de heilige Geest er niet zou zijn…’
Stel je voor dat de heilige Geest er niet zou zijn. Wat zijn dan de gevolgen voor:
…een christen
…de bijbel
…de gemeente
…de wereld

Als we een verkeerd beeld hebben van de heilige Geest zal dat ons dagelijks leven als christen beïnvloeden. Dan zeggen mensen bijvoor­beeld:
‘Ik kan mezelf toch ook niet veranderen’ (als excuus voor zonde in hun leven)
‘Evangeliseren kan ik niet’ (omdat ze het eigen­lijk niet durven)
‘De bijbel is door gewone mensen geschreven’ (dan hoef je er ook niet serieus rekening mee te houden in je leven)

Memorisatieverzen

Johannes 7:38-39

‘Rivieren van levend water zullen stromen uit het hart van wie in mij gelooft (...) Hiermee doelde hij op de Geest die zij die in hem geloofden zouden ontvangen.’

1 Korintiërs 6:19

‘uw lichaam [is] een tempel van de heilige Geest, die in u woont en die u ontvangen hebt van God.’

Galaten 5:22

‘De vrucht van de Geest is liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof, zachtmoedigheid en zelfbeheersing.’

Reageer op de introductie van Hoofdstuk 4


Vraag 60. Wat zegt het Oude Testament over de heilige Geest?

De basis vinden we in het Oude Testament. Het woord voor Gods Geest dat hier wordt gebruikt is ruach.

Ruach

Grondbetekenis
1. ‘wind’ of ‘adem’
2. ‘vitaliteit, leven’ (God in actie)
‘Adem’ heeft alles te maken met leven.
Ruach
werd het woord voor het basisprincipe van het leven (Genesis 6:17, 7:15 en 22) en voor Gods kracht die leven geeft en onderhoudt.

Kracht voor een bijzondere taak
De Geest kwam over bepaalde personen, met bovennatuurlijke kracht voor bijzondere taken. Voorbeelden:
Rechters 14:6 en 19; 15:14
Numeri 24:2-3
2 Kronieken 15:1-2

De komst van de Geest bleef altijd tijdelijk, niemand ‘bezat’ de Geest definitief.
1 Samuël 16:14

Dat verandert bij Jezus. De Geest speelde een centrale rol in zijn leven.
Lucas 1:35
Matteüs 4:11
Matteüs 12:28

Reageren


Vraag 61. Is de heilige Geest méér dan een ‘kracht/energie’, een ‘uitstraling’ van God?

Persoon
De heilige Geest heeft alle kenmerken van een persoon, zoals die ook gelden voor de Vader en de Zoon:
Romeinen 8:27 (NBG)
1 Korintiërs 12:11
1 Korintiërs 2:11
Efeziërs 4:30

Hij vermaant, onderwijst, beveelt, leidt, wijst aan:
Handelingen 13:2
Handelingen 16:6

Welke gevolgen heeft dit voor mijn leven?
Als de heilige Geest alleen maar een vage kracht of een invloed zou zijn, zou je kunnen vragen: ‘Hoe krijg ik meer van die kracht?’
Een voorbeeld hiervan is Handelingen 8:18-20.

Omdat de heilige Geest een persoon is, hoort onze vraag te zijn: Hoe kan ik mezelf zó onder zijn leiding stellen dat ik een instru­ment wordt voor zijn kracht en invloed?

Reageren


Vraag 62. Is de heilige Geest God?

Handelingen 5:3-4 Hier wordt de heilige Geest God genoemd.
Dit blijkt ook duidelijk als we gedeeltes uit het Oude Testa­ment met het Nieuwe Testament vergelijken:

Jesaja 6:8-9

Handelingen 28:25-26

Jeremia 31:31-34

Hebreeën 10:15-17

Verder heeft hij eigenschappen die alleen God bezit, zoals:
Hebreeën 9:14
Psalm 139:7 (NBG)
1 Korintiërs 2:10
Job 33:4 (NBG)

Geloven alle christenen dat de heilige Geest God is?
Dit heeft de christelijke kerk de eeuwen door altijd beleden. Maar sommigen hebben het ontkend, zoals Socinius (16e eeuw),de grondlegger van de Unitariërs. Zij ontkennen dat God bestaat in drie per­sonen. Zij ontkennen dus ook dat de heilige Geest een persoon is.

Een andere dwaling was die van Arius (rond 300 na Christus) die zei dat de Vader de Zoon heeft geschapen en dat de Zoon de Geest schiep. Hij zag hem wel als een persoon, maar niet als God.

Reageren


Vraag 63. Hoe moet je je de heilige Geest voorstellen?

In de bijbel worden verschillende beelden gebruikt:

Geest
Johannes 20:22      
Handelingen 2:2
De heilige Geest is onzichtbaar, maar zijn werk merk je wel!

Vuur
Exodus 24:17
Exodus 13:21-22
Handelingen 2:3
Vuur geeft licht en warmte, maar heeft ook een pijnlijke, reinigende functie.

Levend water
Johannes 7:38-39
Water gebruik je om te wassen, het lest de dorst en verfrist.

Duif
Lucas 3:22
De duif is een symbool van reinheid, teerheid en zacht­moedigheid.

Zalfolie
2 Korintiërs 1:21 (NBG)
1 Johannes 2:27                                                                       
Dit beeld drukt heiliging, verlichting, ondersteuning uit.

Voorschot
2 Korintiërs 1:22
Efeziërs 1:13-14

Zegel
Efeziërs 1:13
2 Korintiërs 1:22 (NBG)

Ook noemt de bijbel een aantal kwaliteiten van de heilige Geest.
Hij is de Geest van: 
waarheid - Johannes 14:17
genade - Hebreeën 10:29
heiligheid - Romeinen 1:4
wijsheid - Efeziërs 1:17 (NBG)
kracht, liefde en bezonnenheid - 2 Timoteüs 1:7
leven - Romeinen 8:2 (NBG)
heerlijkheid - 1 Petrus 4:14 (NBG)

Reageren


Vraag 64. Wat is het werk van de heilige Geest in de wereld?

Schepping
Genesis 1:1-2
Daar waar chaos is, broedt hij en maakt hij iets nieuws.

Creativiteit
Exodus 31:1-5 (NBG)

Leiding en kracht
1 Samuël 10:11
1 Samuël 16:13 (NBG)
2 Samuël 23:2 (NBG)
Wat in het Oude Testament voor sommige mensen gold, geldt nu voor iedere christen.

Hij woont in ons
Johannes 14:16-17

Open ogen
De heilige Geest helpt mensen zichzelf te zien zoals zij echt zijn: zondaar (maar ook iemand met geweldige mogelijkheden als nieuwe schepping). Hij brengt altijd waarheid in ons leven
Johannes 15:26                                                                                  
Johannes 16:8-9

Reageren


Vraag 65. Wat is de relatie tussen de heilige Geest en de bijbel?

Bron
De bijbel is de basis van ons geloof en de leidraad voor ons leven. Maar een verkeerde visie op de bijbel kan leiden tot bibliolatrie (aanbidding van de bijbel) of koude orthodoxie (er zijn in Gods naam al heel wat oorlogen gevoerd).
De bijbel heeft gezag omdat de heilige Geest erin spreekt. Hij zelf is de bron.

Inspiratie
De heilige Geest heeft de bijbel geïnspireerd. Maar ook als wij de bijbel willen begrijpen, hebben we Gods hulp nodig. Door de zonde is ons hart verduisterd, de Geest geeft ons begrip.
1 Korintiërs 2:6-16                                                    
2 Korintiërs 3:14-17
Johannes 14:26

Geademd
De belangrijkste uitdrukking voor inspiratie theopneustos (2 Timoteüs 3:16) kan ook worden toegepast op de verlichting van de Schrift voor degene die het leest en in zijn leven wil toepassen.

Het woord theopneustos herinnert aan de adem van God die na de schepping van Adam hem het leven inblies. Het beeld is dat van reanimatie: God blies zijn eigen adem in de mond van Adam. Het is als een kus: nabijheid en intimiteit. Zo wil God zijn Geest dus op een heel persoonlijke manier steeds in ons blazen.

Reageren


Vraag 66. Wat is het werk van de heilige Geest in de gelovige?

De heilige Geest werkt in iedere gelovige persoonlijk:

Bekering
De heilige Geest is betrokken bij het bekeringsproces van de mens: overtuiging van zonde, het openen van onze ogen voor onze situatie en wedergeboorte.

Geloofszekerheid
Romeinen 8:14-16
Efeziërs 1:13-14

Inwoning
Johannes 14:16-19
Romeinen 8:9
1 Korintiërs 6:19

Vrucht
Galaten 5:22

Troost
Johannes 14:16
1 Johannes 2:20 en 27

Leiding
Romeinen 8:14
Handelingen 8:29-31
Johannes 16:12-15

Getuigen
Handelingen 1:8
1 Petrus 3:15
Marcus 13:11

Gaven
1 Korintiërs 12:4-11
Efeziërs 4:8

Bidden
Romeinen 8:26-27
Romeinen 15:30

Gemeente
Handelingen 2:41-47
Handelingen 4:32-37
Efeziërs 4:6

Reageren


Vraag 67. Wat is de doop in de Geest?

Over dit onderwerp bestaat verwarring. Vaak is dat een kwestie van terminologie. In de twintigste eeuw zijn de Pinksterkerken gigantisch gegroeid en heeft het Pinksterdenken de hele breedte van de kerk beïnvloed. Kenmerkend voor deze stroming is de uitleg van de term ‘de doop in de Geest’. Zij zien het als een ervaring van ‘volledig contact met de Geest’
- op een moment ná de bekering
- die gepaard gaat met een bijzondere kracht om te kunnen getuigen, te dienen of als christen te kunnen leven
- vaak gecombineerd met het spreken in tongen.

Teksten die benadrukt worden zijn
Handelingen 2:1-4 en 8:14-17, 10:44-47 en 19:6.

De betekenis van de doop in de Geest
De belangrijkste teksten op een rij.

Johannes de Doper voorspelt het

Matteüs 3:11

Jezus zegt het
Handelingen 1:5

Petrus legt uit wat er op de Pinksterdag gebeurt
Handelingen 2:33

Paulus geeft de leerstellige betekenis
1 Korintiërs 12:13

Iemand wordt in de heilige Geest gedoopt op het moment dat hij christen wordt. Voorwaarden zijn bekering, belijdenis van zonden en geloof. Gevolg is dat de persoon een deel wordt van het lichaam van Christus (de gemeente) en dat alle menselijke verschillen (ras, stand, geslacht) worden opgeheven. Dit is de eerste en centrale betekenis.

Het woord wordt daarnaast ook gebruikt voor een latere ervaring in het geloofsleven. Door allerlei oorzaken is het beleven van de doop in de Geest dan los komen te staan van de aanvankelijke gebeurtenis.
De Geest ís gekomen. We hoeven dus niet meer op hem te wachten, we moeten hem (en zijn werk) wel leren ontvangen.

De betekenis van de doop in de Geest is dat het de gelovigen deel maakt van Christus en hen in hem met elkaar verenigt.

Praktische gevolgen van de doop in de Geest
De doop in de Geest staat haaks op alle vormen van racisme, nationalisme, chauvinisme en taalstrijd.
De doop in de Geest verstoort bestaande standen en zet sociale achterstelling op de kop.
De doop in de Geest bevrijdt vrouwen uit hun achtergestelde positie in maatschappij en gemeente en geeft hen ruimte om hun (geestelijke) gaven uit te oefenen.
De doop in de Geest dicht de kloof en het gebrek aan begrip tussen verschillende generaties.
De doop in de Geest staat haaks op de houding van kerken die zichzelf beter vinden dan anderen. Ook overdreven nadruk op kerkelijke belijdenissen, denominatie en christelijke organisatie is ongepast.

Reageren


Vraag 68. Wanneer gebeurt de doop in de Geest en is het eenmalig?

Het gebeurt aan het begin van het leven van een christen:
Galaten 3:14
Efeziërs 3:16-17

Wat God ons hierbij in genade aanbiedt is een ‘onbeschrijflijk geschenk’ (2 Korintiërs 9:15).
Handelingen 17:30
Handelingen 5:32

Het ontvangen van de heilige Geest is meestal geen spectaculaire gebeurtenis, maar dat kán het wel zijn; het hangt af van onze persoonlijke achtergrond en wat wij op dat moment nodig hebben.

We mogen het ontvangen van Gods Geest zien als het bewijs van onze inschrijving in het hemelse register, het boek van het eeuwige leven:
Filippenzen 4:3

Reageren


Vraag 69. Wat is het verschil tussen de doop in de Geest en de vervulling met de Geest?

De doop in de Geest staat aan het begin van het leven als christen.
Daarmee krijgen we deel aan het leven van God:
2 Petrus 1:4

De vervulling met de Geest is iets anders: daardoor krijgt de heilige Geest de controle over het hele leven van de gelovige: zijn denken, spreken, houding, gedrag, werken.

De doop in de heilige Geest is het antwoord van God op het gelovig aanvaarden van Jezus Christus als redder en Heer. Het is eenmalig.

De vervulling van de heilige Geest is het antwoord van God op het gelovig aan­vaarden van het Heer-zijn van Jezus Christus in een heel concrete situatie. Het gebeurt steeds opnieuw.

Iedere gelovige is gedoopt in/met de heilige Geest. Maar dit geldt niet voor de vervulling of de volheid van de heili­ge Geest. God wil heel graag dat iedere gelovige het ervaart, het is zelfs een bevel:
Efeziërs 5:18

Voorbeelden
Deze vervulling gold voor Jezus
Lucas 4:18

Voor alle gelovigen
Handelingen 1:4

Het wordt gezegd van de apostelen
Handelingen 2:1-4

Stefanus
Handelingen 7:55-56

Paulus
Handelingen 9:17

Barna­bas
Handelingen 11:22-24

De nieuwe christenen in Antiochië
Handelingen 13:49-52

Het verschil tussen doop en vervulling


Doop

Vervulling

Inhoud

De christen wordt gedoopt in de Geest

De Geest is in de christen en beheerst hem

Betekenis

Toegevoegd worden aan het lichaam van Christus

De kracht om tot Gods eer te leven en hem te dienen

Tijdstip

Bij de bekering

Bij en/of na de bekering

Voor wie

Alle gelovigen zijn gedoopt

Niet alle gelovigen zijn altijd vervuld

Herhaling

Eenmalig

Voortdurend of bij herhaling

Voorwaarde

Bekering en geloof

Toewijding, wandelen in de Geest, hem niet bedroeven of doven

Reageren


Vraag 70. Wat merk je concreet van het werk van de heilige Geest in je leven?

Gevolgen van de vervulling

Kracht om te getuigen
Handelingen 4:4-13 en 31
Handelingen 13:9-11

Overwinning over zonde en het vlees
Galaten 5:16-20

Gebed
Efeziërs 6:18

De vrucht van de Geest
Galaten  5:22

Het begrijpen van Gods Woord
1 Korintiërs 2:1-16

eiding in ons leven
Handelingen 8:29

Drie soorten mensen

1. De natuurlijke mens
De mensen die God niet kennen. Ze hebben Christus niet aanvaard als hun redder en Heer. Het kruis staat buiten de cirkel van hun leven. Christus wacht tot hij binnengelaten wordt (Openbaring 3:20). Het ‘IK' regeert hun leven (zit op de troon) en daarom is er geen harmonie.
1 Korintiërs 2:14

2. De geestelijke christen
De mensen die God hebben leren kennen en Christus hebben aangenomen. Jezus is in hun leven gekomen. Christus heeft de juiste plaats op de troon van hun leven. Het ‘IK’ is onttroond. Hun zonden zijn vergeven.
1 Korintiërs 2:15 en 3:1

3. De vleselijke christen
Veel christenen zijn niet voortdurend vervuld met de heilige Geest. Het ‘IK’ regeert nog/weer op de troon van hun leven. Er is een breuk in het contact met God, hoewel ze wel zijn kind blijven.
1 Korintiërs 3:1-3

Hoe kun je opnieuw vervuld worden met de heilige Geest?
Door eerlijk te erkennen dat je zelf weer op de troon bent gaan zitten. Dat mag je aan God belijden:
1 Johannes 1:9

Je mag hem vragen je leven opnieuw te leiden, te vervullen en kracht te geven. Dan zal hij dat doen, zonder verwijt:
Lucas 11:13

Ons probleem is meestal niet dat we het niet willen, maar dat we het ontvangen van de vervulling moeilijk kunnen ervaren.

Reageren


Vraag 71. Wat zijn de gaven van de heilige Geest?

De gaven van de heilige Geest zijn bekwaamheden om bepaalde taken in het christelijk leven te vervullen.
Je kunt een gave niet zelf uitkiezen; de heilige Geest deelt gaven uit aan wie hij wil

1 Korintiërs 12:11
Hebreeën 2:4

De gever staat centraal
Romeinen 12:6-8
1 Korintiërs 12:7-10
1 Korintiërs 12:28
Efeziërs 4:11

Er zijn in het Nieuwe Testament vijf lijsten van geestesgaven
Romeinen 12:4-8
1 Korintiërs 12:8-10 en 28-30
1 Korintiërs 13
Efeziërs 4:11

Deze gaven op een rij
- profetie of verkondiging, de woorden van God spreken (soms in de zin van voorzeggen)
- bijstand verlenen (doelmatige hulpverlening)
- onderwijs, geestelijke waarheden uitleggen
- krachten of wonderen
- troosten, bemoedigen
- geven, de gave om uit te delen (het juiste geven aan de juiste persoon op het juiste moment)
- leiding geven, besturen
- woorden van wijsheid, inzicht in het toepassen van kennis
- woorden van kennis, vooral gericht op inzicht rond bijzondere situaties
-  geloof, bijzondere visie op wat God in een specifieke situatie wil doen (dit is niet geloof in de algemene zin)                                                                                                    
- gaven van genezingen
- kracht om wonderen te verrichten
- onderscheiden van geesten (wat wel en wat niet van de Geest afkomstig is)
- verscheidenheid van tongen/klankentaal
- uitleggen, vertalen van tongen/klankentaal
- terechtwijzen, vermanen
- apostelen, pionierzendeling (het fundament van het evangelie leggen)
- evangelieverkondiging
- herders, pastoraat

Hoe zou de gemeente eruit zien als iedere christen zijn gaven zou kennen en in dienst van de gemeente zou stellen?
Herken je bij mensen om je heen welke geestelijke gaven zij hebben? En in jezelf?
Hoe kun je je gaven ontdekken?
Welke gevaren zijn er denk je bij het gebruiken van je geestelijke gaven (zie 1 Korintiërs 13).
Wat is het verschil tussen gaven van de Geest en vrucht van de Geest?
Als je zou moeten kiezen, wat zou je dan liever hebben: de gaven van de Geest of de vrucht van de Geest? Waarom?

Reageren


Vraag 72. Als de heilige Geest God is, kan een mens hem dan tegenhouden?

Er is hierbij een verschil tussen ongelovigen en gelovigen. Beide kunnen het werk van de heilige Geest blokkeren.

Ongelovige mensen kunnen
- zich tegen de heilige Geest verzetten
Handelingen 7:51
- de Geest verachten
Hebreeën 10:29
- de Geest lasteren, dit is de zonde waarvoor geen vergeving is, het ergste voorbeeld van verzet tegen God. Dan schrijf iemand dat wat de heilige Geest doet toe aan Satan.
Matteüs 12:31

Gelovige mensen kunnen
- de Geest uitdoven (dat wil zeggen hem niet de leiding geven die hij hoort te hebben in je persoonlijke leven en in het gemeenteleven)     
1 Tessalonicenzen 5:19
- de Geest bedroeven of grieven (namelijk door vast te houden aan bewuste zonden)
Efeziërs 4:30
Efeziërs 4:31-32
- tegen de Geest liegen
Handelingen 5:3-4

Reageren


Oefening 9

De Parakleet

Een van de namen van de heilige Geest is Parakleet. Dit betekent letterlijk: ‘degene die ernaast is geroepen.’ Hij kwam in Handelingen 8 in de persoon van Filippus naast de Ethiopische ambtenaar om hem de weg te wijzen naar Christus.

De heilige Geest komt als we troost, vermaning of bemoediging nodig hebben. Ook komt hij wanneer er een valse beschuldiging tegen ons wordt inge­bracht, dan is hij bij God onze pleitbezorger. Een prachtig voorbeeld van zijn nabijheid vinden we in Jesaja 63:7-14 waar hij het volk van God begeleidt, zelfs wanneer het af­wijkt.

Ga aan de hand van de volgende bijbelgedeelten na op welke manier de Para­kleet werkt en wat zijn naam betekent. Wat spreekt je het meeste aan?
Johannes 14 en 16 (de belofte van de Geest)
Handelingen 2 (de uitstorting van de Geest)
Romeinen 8 (het werk van de heilige Geest in de gelovige)
1 Korintiërs 12 (het werk van de heilige Geest in de gemeente)

Reageren


Oefening 10

Luisteren naar Gods stem

Gebruik de tips in oefening 6.

Kies teksten voor je stille tijd uit de volgende vragen van dit hoofdstuk:
- vraag 63 over de beelden van de heilige Geest
- vraag 66 over het werk van de heilige Geest in de gelovige
- vraag 71 over de gevolgen van de vervulling met de heilige Geest

Reageren


Oefening 11

[some text here]

Reageren



Add Comment

Reageer op dit onderwerp! De webredactie plaats dan je reactie online (Je emailadres wordt uiteraard niet op de website gepubliceerd).



Klik hier voor een nieuwe code.